Wszyscy jesteśmy królikami doświadczalnymi

List otwarty Prezesa Instytutu Spraw Obywatelskich do Prezesa TVP Jacka Kurskiego

Szanowny Panie Prezesie,
zwracam się z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie decyzji Telewizji Publicznej w sprawie emisji spotu „Wszyscy jesteśmy królikami doświadczalnymi”. Spot jest ważnym elementem kampanii obywatelskiej „Wolne od GMO? Chcę wiedzieć!” prowadzonej przez Instytut Spraw Obywatelskich (INSPRO) od 2008 roku.

Kampania ma na celu wprowadzenie w naszym państwie oznakowania żywności bez GMO. Oznakowanie produktów wolnych od GMO jest związane z prawem konsumenta do informacji
i wolnością wyboru. W demokratycznym kraju konsument ma prawo decydować, co chce jeść i za ile. Żeby decydować i móc korzystać z wolności potrzebuje być rzetelnie poinformowanym. Czytelne etykiety warto promować, gdyż wciąż mamy niepełną wiedzę na temat długofalowego wpływu technologii GMO na nasze zdrowie i środowisko, w którym żyjemy. Z badania „Polacy o GMO”, przeprowadzonego we wrześniu 2013 roku, wynika że 73,1% Polaków domaga się znakowania żywności „wolne od GMO”.

Dodatkowo ważnym kontekstem naszej kampanii jest umowa pomiędzy Kanadą a UE (CETA). Polska Agencja Prasowa poinformowała w swojej depeszy, że polska i angielska wersja umowy CETA różnią się. Chodzi o artykuł 25.2 umowy – część dotyczącą biotechnologii, czyli między innymi GMO. Polskie tłumaczenie umowy mówi o tym, że handel międzynarodowy nie powinien ograniczać regulacji w tej dziedzinie (np. zakazu uprawy lub sprzedaży żywności GMO). Natomiast oryginalny tekst umowy znaczy coś dokładnie odwrotnego: regulacje nie powinny ograniczać handlu. W wersji angielskojęzycznej przyznaje się, że europejskie normy bezpieczeństwa żywności będą osłabiane,
w wersji polskiej zapewnia, że nie. Warto zauważyć, że Kanada jest jednym z trzech największych producentów żywności GMO na świecie. W Kanadzie brakuje oznakowania żywności zawierającej GMO i tej wolnej od GMO.

TVP odmowę emisji naszego spotu argumentuje tak: „spoty powinny wpływać na zmianę postaw społecznych, a tymczasem przedstawiony spot promuje akcję podpisywania petycji.” Uważamy to za bezzasadne, bo przecież podpisanie się pod petycją obywatelską i udzielenie poparcia inicjatywie jest zmianą postawy społecznej w tej konkretnej sprawie, jaką jest prawo konsumenta do informacji.

Ze spotem może Pan się zapoznać pod adresem: https://www.youtube.com/watch?v=proFxvIl0-s

INSPRO jest organizacją pożytku publicznego, co daje nam prawo do nieodpłatnej emisji spotu w Telewizji Publicznej. Uważamy, że TVP jest bardzo potrzebnym i ważnym miejscem edukacji obywateli. Mając na uwadze deklaracje Pana Prezesa, o tym że TVP powinna być telewizją obywatelską, wnosimy o emisję spotu „Wszyscy jesteśmy królikami doświadczalnymi”.

Z wyrazami szacunku

Rafał Górski
Prezes Instytutu Spraw Obywatelskich (INSPRO)